“Fort bij Vuren” is een ontwapenend eiland aan de rivier de Waal. Een prachtige historische plek, gebouwd tussen 1844-1848. Deel uitmakend van De Nieuwe Hollandse Waterlinie en met de Stelling van Amsterdam erkend als UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies.

Een gezamenlijke verdedigingslinie van Edam tot de Biesbosch, 200 km lang, met stoere forten en slimme waterwerken. Uniek in de wereld, gebouwd om stroken van 1-5 km breed tot kniehoogte onder water te kunnen zetten. Te diep voor man en paard, te ondiep voor boten. Zo kon een vijand tegengehouden worden en werd water een bondgenoot. Het onder water zetten van land noemen we inunderen. Met het aan de overzijde van de Waal gelegen Slot Loevestein moest Fort Vuren de vijand beletten via deze rivier door te stoten richting Gorinchem.

Over de unieke “kraanbrug” bereik je het fort, met muren van 1,20 tot 3,20 meter dik, bomvrij gebouwd. Maar het zich steeds verder ontwikkelende wapentuig maakte het 30 jaar later noodzakelijk om de “contrescarpgalerij” te bouwen, in een halve cirkel om het zogenaamde torenfort, ter bescherming aan de oostzijde. In geval van oorlog werd gerekend op een bezettingssterkte van 495 militairen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog 1914-1918 werd Fort Vuren betrokken in de mobilisatie, zo ook 1939-1940 toen enkele honderden Nederlandse militairen gestationeerd werden. Van 1940-1945 werd het fort bezet door de Duitsers.

Van 1945 tot 1948 kreeg het fort een bijzondere functie als “Verblijfs- en Bewaringskamp Fort Vuren”. Toen werden ongeveer 500 mannen gedetineerd, “foute” Nederlanders.

Gidsen vertellen tijdens rondleidingen veel over de geschiedenis van het fort, de waterlinie en over deze bijzondere periode. Het “Petit Musée” maakt verhalen nog tastbaarder. De mini-bios/theater biedt mogelijkheden voor presentaties over de geschiedenis van het fort.